سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

محمد شعاعی درحاشیه بازدید جمعی از اصحاب رسانه‌ استان قم از طرح‌های مقابله با بیابان‌زایی در شهرستان جعفرآباد این استان، اظهار داشت: قم به سمت بیابان شدن پیش می‌رود و عوامل انسانی موجب تشدید این روند شده‌، بنابراین لازم است هرچه سریع‌تر برای مقابله با این پدیده اقدام‌های عملی مورد نیاز همچون افزایش سطح زیر کشت گیاهان مقاوم در مناطق مستعد بیابان شدن،‌ انجام شود.

وی با اشاره به این که ۱۰۵ هکتار از مساحت  قم به عنوان کانون تولید گرد و خاک شناسایی شده‌است، افزود: یکی از چهار کانون شناسایی شده تولید گرد و خاک در استان، منطقه کوه نمک است که از سال ۷۶ عملیات نهال‌کاری و حفظ پوشش گیاهی در این منطقه برای جلوگیری از نفوذ گرد و خاک در دستور کار اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قرار گرفته و این روند طی سال‌های اخیر با اهتمام بیشتری از سوی این دستگاه پیگیری می‌شود.

وی ادامه داد: ذکر این نکته ضروری است که اصلاح وضعیت کانون‌های تولید گرد و خاک در استان قم تنها با اکتفا به بودجه‌های دولتی و فعالیت یک دستگاه مشخص به نتیجه دلخواه نمی‌رسد و برای سرعت بخشیدن به این کار لازم است تا از توان و ظرفیت سایر دستگاه‌های اجرایی، تشکل‌های مردم نهاد و خیران علاقه‌مند به فعالیت‌های محیط زیستی نیز استفاده شود.

طرح‌های مدیریت هرزآب با بذرکاری در کانون‌های تولید گرد و خاک قم اجرا می‌شود

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری قم در این حاشیه نیز گفت: طرح‌های مدیریت هرزآب با تشکیل هلالی نگهداری آب در بیابان‌ها و بذرکاری در کانون‌های تولید گرد و خاک قم در دست اجراست که در نتیجه آن سطح قابل توجهی از بیابان‌های مستعد تولید گرد و خاک در قم، با کاشت گیاهان مقاوم پوشیده شده‌است.

مرتضی داودی افزود: همچنین طی سال‌های گذشته سطح قابل توجهی از مناطق بیابانی استان با گیاهان مقاوم پوشیده شده‌است که عملیات مراقبت و نگهداری از آن‌ها توسط اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری قم دنبال می‌شود.

وی ادامه داد: با مدیریت هرزآب‌ها، امکان جمع‌آوری آب و کشت گیاهان مقاوم در مناطق بیابانی مورد نظر ایجاد می‌شود به نحوی که اکنون بیش از ۹۰ درصد نهال‌هایی که در بخشی از عرصه بیابانی کوه نمک کشت شده‌اند، سبز هستند.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری قم با اشاره به این که عملیات نهال کاری در بیش‌از پنج‌هزار هکتار از مناطق بیابانی محدوده کوه نمک انجام شده‌است، گفت: گونه‌های گیاهی همچون اسفناج وحشی، قره داغ و تاغ برای مقابله با بیان‌زایی در مناطق مستعد تولید گرد و خاک در استان قم کشت می‌شود.

داودی با بیان این که عملیات حفظ و نگهداری از نهال‌های کشت‌ شده در مناطق بیابانی استان کاری زمان‌بر و پرهزینه‌است، افزود: نحوه کشت گونه‌های گیاهی مقاوم در مناطق مورد نظر به نحوی است که رشد آن‌ها در طول سالیان طولانی ادامه یابد و بتوانند به طور میانگین در طول چند دهه سبز بوده و مانع از خیزش گرد و خاک شوند.

وی ادامه داد: طرح‌های بیابان‌زدایی در قم با استفاده از همه ظرفیت‌های در اختیار اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان دنبال می‌شود تا از گسترش سطح مناطق بیابانی در قم تا حد امکان جلوگیری شود،‌ اما تحقق این هدف نیازمند استفاده از امکانات همه بخش‌های استان است.

شهرستان جعفرآباد از ۲ بخش مرکزی و قاهان تشکیل شده ‌است؛ این شهرستان حدود ۶۵۰ کیلومتر مربع وسعت و بیش از ۱۶ هزار تَن جمعیت دارد؛ شهر جعفریه، مرکز شهرستان جعفرآباد در ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهر قم قرار دارد.